LEKCJE
Tajskie nazwy miast i ulic

Tajski znak
Bardzo ważny w nauce tajskiego jest moment kiedy potrafimy już trochę czytać i zauważamy, że te wszystkie esy-floresy które widać wszędzie w Tajlandii mają jednak sens (no dobra, nie wszystkie, ale większość 🙂). Czasami jednak, nawet kiedy potrafimy literka po literce odczytać co jest napisane na jakimś znaku, i tak nic nam to nie mówi. W tym wpisie będzie o tym jak odnaleźć sens w tajskich nazwach miast i ulic:
Na początek najważniejsze miasto, czyli oczywiście Bangkok, nazywany po tajsku:
กรุงเทพฯ krung0teep1
กรุง krung0 (miasto)
เทพ teep1 (anioł)
czyli po prostu “Miasto Aniołów”. nie będę się tutaj wgryzał w resztę oficjalnej nazwy Bangkoku, bo jest trochę przydługa 🙂 Czy jednak słówko กรุง występuje jeszcze w innych nazwach miast? Tajowie używają go jeszcze w przypadku:
กรุงธนบุรี krung0ton0bu1rii0
ponieważ była to stolica kraju przed Bangkokiem. Obecnie Thonburi jest częścią Bangkoku i znajduje się po zachodniej stronie rzeki Menam. Sprawa z “Rzeką Menam” też jest raczej zabawna, ponieważ słowo:
แม่น้ำ mee2naam3 (matka wody)
znaczy po prostu “rzeka” i wcale nie jest nazwą własną tej akurat rzeki, która przepływa przez Bangkok. Można sobie wyobrazić, że jakiś wczesny podróżnik z Europy przybył do dzikiego Syjamu i chciał się dowiedzieć jak się nazywa ta wielka rzeka, a miejscowi z uśmiechem odpowiadali zgodnie, że to แม่น้ำ :). Samo słówko แม่ oznacza “matka” i jest często używane w nazwach rzek:
แม่น้ำแม่โขง
mee2naam3mee2kong4
(aligator) -> Rzeka Aligatorów
แม่นำเจ้าพระยา
mee2naam3dziao2pra3jaa0
(lord) -> Rzeka Lordów
Ale wracając do miast. Mamy już jedno słówko, która może oznaczać miasto. A co jeszcze może nam powiedzieć กรุงธนบุรี? Otóż druga część tego słowa czyli บุรี samo w sobie można przetłumaczyć jak nasze -gród (np. Nowogród) czy -gard (np. Starogard). Znajdziemy je na przykład w następujących nazwach:
ธนบุรี ton0 (bogactwo) bu1rii0 ->
Bogate Miasto
ชลบุรี czon0 (wodny/a) bu1rii0->
Wodne Miasto
ราชบุรี raat1 cza3 (królewski/a)
bu1rii0 -> Królewskie Miasto
สิงห์บุรี sing4 (lew) bu1rii0 ->
Lwie Miasto
เพชรบุรี pet3 (diament) bu1rii0
-> Diamentowe Miasto
นนทบุรี non0 ta3 (radość)
bu1rii0 -> Radosne Miasto
No fajnie, ale czy Tajowie nie używają w ogóle słowa Bangkok? Obecnie używają tylko, żeby ich turyści zrozumieli, ale kiedyś była to faktycznie nazwa miejsca, które znajdowało się po drugiej stronie rzeki Menam od ówczesnej stolicy Thonburi:
บางกอก bang0kok1 -> Osada Oliwek
Dla porządku dodam, że to nie do końca oliwki takie jak my znamy z Europy, bo chodzi o tę roślinę (Śliwiec), a takie pochodzenie słowa Bangkok jest tylko teorią. Pełna nazwa tej rośliny w tajskim to nie กอก, tylko มะกอก. Niezależnie od tego jak to było z Bangkokiem, słówko บาง możemy przetłumaczyć jako “osada” czy “wioska” i znajdziemy je w bardzo wielu nazwach:
บางพลี bang0plii0 (poświęcenie, poddanie
się) -> Osada Poświęcenia
บางกะปิ bang0ka1pi1 (pasta z
krewetek) -> Osada Pasty z Krewetek
บางรัก bang0rak3 (miłość) -> Osada
Miłości
บางแสน bang0sen4 (100 000) -> Osada Stu
Tysięcy
บางจาก bang0dziaak1 (rodzaj palmy) -> Osada
Palmowa
บางมด bang0mot3 (mrówka) -> Osada
Mrówek
Drugim po Bangkoku najbardziej znanym miastem Tajlandii jest oczywiście Chiang Mai. Cziang to kolejne słowo na miasto:
เชียงใหม่ cziang0maj1 (nowe/a) -> Nowe
Miasto
เชียงดาว cziang0dao0 (gwiazda) -> Miasto
Gwiazd
เชียงของ cziang0kong4 (od nazwy rzeki
Mekong) -> Miasto nad Mekongiem
Ostatnim słówkiem oznaczającym “miasto” i często dodawanym do nazw jest นคร:
นครปฐม na3kon0pa1tom4
(pierwszy/a, autentyczny/a) -> Pierwsze Miasto
นครพนม na3kon0pa3nom0
(wzgórze) -> Miasto na Wzgórzu
นครสวรรค์ na3kon0sa1łan4
(Niebo) -> Niebiańskie Miasto
นครราชสีมา
na3kon0ra1cza2sii4maa0
(granica królestwa) -> Miasto na Granicy Królestwa
นครนายก na3kon0naa0jok3
(wódz) -> Miasto Wodza
A na koniec jeszcze kilka popularnych nazw miejsc w Bangkoku:
ราชดำเนิน rat1dam0nyyn0
(Królewski Spacer) -> Ulica Królewskiego Spaceru
ราชดำริ rat1cza3dam0ri3
(Królewski Namysł) -> Ulica Królewskiego Namysłu
สีลม sii4lom0 (młyn) -> Ulica Młynów
สุขุมวิท su1kum4łit3 (mądrość) ->
Ulica Mądrości
วิทยุ łit3ta3ju3 (radio) -> Ulica
Radiowa
ข้าวสาร kaao2saan4 (mielony ryż) -> Ulica
Zmielonego Ryżu
ชิดลม czit3lom0 (przewiew) -> Ulica
Przewiewna
เพลินจิต plyn0dzit1 (dobry nastrój) -> Ulica
Pogodna
สุวรรณภูมิ su1łan0na3pum0
(Złota Ziemia) -> Lotnisko Złota Ziemia
อโศก a1sok1 (Indyjski władca Asioka) ->
Ulica Asioki
นานา naa0naa0 (różnorodność) -> Ulica
Różności
ประตูน้ำ pra1tuu0naam3 (śluza) –
Dzielnica Śluz
ลุมพินี lum0pi3nii0 (miejsce
narodzin Buddy – Lumbini w obecnym Nepalu) – Park Lumbini
A skąd się wzięła nazwa ulicy na znaku na górze strony? “Srinakarin” to imię matki Króla Ramy IX 🙂